Wat is beter voor mijn baby, in het donker of in het licht laten slapen?

Posted by: Josanne Verhoof in Kleuter

Vaak wordt er geadviseerd om jouw kleintje in een donkere omgeving te laten slapen. Zo adviseren ook wij om dit te doen! Maar hoe komt het nu dat sommige kinderdagverblijven de kinderen buiten laten slapen in het licht en de kinderen daar ook slapen? We hebben enorm veel onderzoek gedaan om antwoord te krijgen op deze vraag. Hier blijkt namelijk nog weinig over bekend te zijn. Maar het is ons gelukt en we delen onze bevindingen graag met jou!

Tijdens een onderzoek in 2013 over de culturele betekenis van het buiten slapen van kinderen, zijn verschillende Finse moeders geïnterviewd. De meeste moeders die werden geïnterviewd gaven aan dat het tegenwoordig vanzelfsprekend is om kinderen buiten te laten slapen in Finland. Het was normaal om door te gaan met de oude slaappraktijk zoals deze door eerdere generaties was gebruikt. 

De gewoonte om de baby buiten te laten slapen, gaf deze moeders de mogelijkheid om voor haar sociale relaties te zorgen. Moeders beschreven hoe ze naar buiten moesten, terwijl ze tegelijkertijd hun conditie verbeterden en gewicht verloren. Het hielp ook om verschillende buitenactiviteiten van andere leden van het gezin te combineren. Buiten slapen was een belangrijke factor die het welzijn van het hele gezin verbeterde.

Waarom slapen in het licht (en buiten) ?

De Finse traditie om de kinderen buiten te laten slapen is ook naar ons land overgewaaid. Maar de reden dat ze Finse bevolking de kinderen buiten laat slapen is heel anders dan de redenen die de beleidsstukken van de Nederlandse kinderdagverblijven beschrijven.

Volgens deskundigen zijn er veel voordelen aan het buiten slapen, zoals:

  • Het kindje maakt meer vitamine D aan, wat goed is voor de weerstand en bijdraagt aan de ontwikkeling van botten en tandjes;
  • Buitenlucht is goed voor de luchtwegen, zeker wanneer het kind last heeft van allergieën of luchtweginfecties;
  • Bovendien slapen veel kindjes langer en dieper wanneer zij buiten liggen, onder andere dankzij de rustgevende geluiden van de vogels, wind of regen ( de reden waarom wij White Noise adviseren. Ontvang nu 10% korting op een Numsy White Noise apparaat via de code bimbi10! via DEZE LINK;
  • Kinderen liggen vaak afgelegen waardoor ze niet worden afgeleid door de activiteiten binnen in de kinderopvang

Uit het onderzoek “Daytime naps in darkness phase shift the human circadian rhythms of melatonin and thyrotropin secretion” (2021) is gebleken dat het lichaam het beste functioneert in een lichte omgeving tijdens het ochtendslaapje. Voor de overige slaapjes gedurende de dag kan beter een donkere slaapomgeving worden aangeboden.

Waarom slapen in het donker?

Als je baby ongeveer drie maanden oud is, kan je de gordijnen overdag het beste dicht doen. Vanaf die leeftijd maakt je baby in het donker namelijk het slaaphormoon melatonine aan, wat ervoor zorgt dat je baby beter in slaap kan vallen. 

Buitenlucht en daglicht hebben een positieve invloed op het slaapritme van je baby. Om de 24-uurs-klok zo goed mogelijk in te stellen is de wisseling tussen donker en licht nodig. Probeer elke dag minimaal dertig tot zestig minuten buiten te zijn. Je baby wordt er alert en energiek van en het daglicht is goed voor de biologische klok van je baby. Het licht vertelt de biologische klok dat het dag is en houdt je baby wakker. Wanneer het donker wordt, weet de biologische klok dat het tijd is om te gaan slapen. Dan wordt het slaaphormoon melatonine aangemaakt. Je baby wordt hierdoor slaperig.

Aan de andere kant, ongepast getimede blootstelling aan een donkere omgeving kan leiden tot een circadiane uitlijning. Dit houdt in dat jouw 24-uurs-klok langzaam verschuift en je steeds later op de dag moe wordt. Dit kan je opvangen door de donker en licht momenten vast op een dag in te plannen. 

Wel is het belangrijk om te weten op welk moment je de dutjes in het donker aanbiedt om verschuivingen in de biologische 24-uurs klok te voorkomen. Lees hierover meer onder ‘belangrijke wetenschappelijke conclusie voor het slapen in het donker of in het licht’.

Belangrijke wetenschappelijke conclusie voor het slapen in het donker of in het licht

Het is belangrijk om zowel rekening te houden met de timing en intensiteit van de blootstelling aan licht, maar ook de timing van blootstelling aan duisternis. Blootstelling aan duisternis in de ochtend resulteert in fase vertragingen, wat inhoudt dat de biologische 24-uurs klok steeds een beetje wordt vertraagd. Hierdoor wordt je steeds later op de dag moe. Dit kan dan ook een slaapschema erg in de war schoppen. 

Uit twee recente rapporten blijkt dat de vertraging van de fases van de 24-uursklok op kunnen lopen tot een verschil van 8 uur.

Kortom, in het donker slapen biedt jouw kleintje hormonaal gezien de optimale omstandigheden om in slaap te vallen. Dit omdat het hormoon ‘Melatonine’ jouw kleintje een slaperig gevoel geeft. Het slapen in het licht en met name buiten heeft ook zeker zijn voordelen. Met name met het oog op de optimale omgeving voor hun gezondheid. Echter, uit onderzoek is gebleken dat slaapjes in de ochtend in het donker kunnen leiden tot het verschuiven van de slaap- en wakkerfases in de interne biologische 24-uurs-klok. Om die reden adviseren wij dan ook om het ochtendslaapje in het licht (het liefste buiten) aan te bieden en de overige slaapjes gedurende de dag in de donkere slaapkamer als je merkt dat het ritme van jouw kleintje elke dag steeds een beetje verschuift.

Wil je in één keer alle informatie over de slaapontwikkeling van jouw kleintje en tips & tricks over opvoeding? Dan weet ik zeker dat The Sleep Dojo iets voor jou is! Door middel van video trainingsmodules, gastsprekers, webinars, Live Q&A’s , Casestudy’s en de mogelijkheid om vragen te stellen aan verschillende slaapcoaches zorgen we ervoor dat jij en jouw kleintje weer de slaap ontvangen die jullie verdienen! Bekijk The Sleep Dojo hier!

Gebruikte bronnen

Kinderopvang.Org. (z.j.). Buiten slapen bij de kinderopvang. Geraadpleegd op: https://www.kinderopvang.org/blog/buiten-slapen-baby-kinderopvang/

KindH (2021). Protocol voor buitenslapen. Intern document [PDF].

Meija, C. (2017). Outdoor Naps are Good for Babies, Better for Parents. Retrieved from: https://www.fatherly.com/health-science/outdoor-napping-baby-health-benefits/

Orfeu, M., L’Hermite-Bale’Riaux, M., Turek, F.W. & Cauter, Van E. (2000). Daytime naps in darkness phase shift the human
circadian rhythms of melatonin and thyrotropin secretion
. Amerika, Chicago: University of Chicago.

UP